Bezemer & Schubad

1 mei 2025

Managers en ongewenst gedrag

Psychologisch veilige teams of organisaties delen een gezamenlijk geloof dat het veilig is om risico’s te nemen, dat er onderling vertrouwen is dat er en feedback gegeven kan worden en dat dit gewaardeerd wordt. Bovendien is er onderling respect en vertrouwen in combinatie met het gevoel dat men zichzelf kan zijn (Amy Edmonson). Hierbij is ‘inclusief leiderschap’ een randvoorwaarde: ‘woorden en daden van leiders die duiden op een uitnodiging en waardering voor de bijdragen van anderen’ (Nembard & Edmonson).

Mooie zinnen zijn dit, uitnodigend en hoopvol. Zo’n werkomgeving gun je toch iedereen? En hoe hard werken organisaties hier ook aan, dezer dagen. En wat blijft het moeilijk om als leidinggevende goed te interveniëren bij meldingen van ongewenst gedrag in jouw team. Recent kregen wij een casus voorgelegd uit een universitaire omgeving.  Een groep promovendi had heel veel last van een mannelijke hoogleraar. Grillig, onvoorspelbaar, wisselende stemmingen en intimiderend, zo gaven de melders aan.

De interne vertrouwenspersoon en de decaan (hogere leidinggevende) werden betrokken. De adviezen waren erg gericht op het zelf bespreekbaar gaan maken van de situatie met de hoogleraar. Goede basisadviezen, maar ook voor deze doelgroep? Afhankelijk en relatief jong.  En ook in de context van deze organisatie?

Beter hier lijkt toch een (eerste) initiatief van de decaan zelf. Voorzichtig, prudent en verkennend. Dat kan op allerhande manieren en hier zijn vaardigheden voor nodig. Deze vaardigheden moeten ook aangeleerd worden. Veel organisaties investeren hierom in awareness sessies voor leidinggevenden. Wat is ongewenst gedrag eigenlijk? Hoe signaleer je het? En wat doe je als het zelf waarneemt als leidinggevende of wanneer het gemeld krijgt? Bij goed optreden worden teams psychologisch veiliger, neemt het onderling vertrouwen toe en durven mensen veroorzakers van ongewenst gedrag ook zelf feedback te geven.  Interessant ook, te ver voerend voor deze korte beschouwing, is de gekozen oplossingsrichting in deze casus. Voor een volgende keer!

Ernst-Jan Schubad