Bezemer & Schubad

4 november 2024

De rol van leidinggevenden bij ongewenst gedrag

Psychologisch veilige teams of organisaties delen een gezamenlijk geloof dat het veilig is om risico’s te nemen, dat er onderling vertrouwen is dat er en feedback gegeven kan worden en dat dit gewaardeerd wordt. Bovendien is er onderling respect en vertrouwen in combinatie met het gevoel dat men zichzelf kan zijn (Amy Edmonson). Hierbij is ‘inclusief leiderschap’ een randvoorwaarde: ‘woorden en daden van leiders die duiden op een uitnodiging en waardering voor de bijdragen van anderen’ (Nembard & Edmonson).

Mooie zinnen zijn dit, uitnodigend en hoopvol. Zo’n werkomgeving gun je toch iedereen? En hoe hard werken organisaties hier ook aan, dezer dagen. En wat blijft het moeilijk om als leidinggevende goed te interveniëren bij meldingen van ongewenst gedrag in jouw team. Recent kregen wij een casus voorgelegd uit een ziekenhuis omgeving. Een vrouwelijke collega maakte tijdens de lunch voortdurend grappen over haar seksuele escapades en wisselend liefdesleven. Ook werd het schamper praten over  LHBTQIA+ en seksuele voorkeuren breed uitgemeten. Een groepje jongere collega’s, nog in een forse afhankelijksrelatie tot deze vrouw werkend, kreeg hier steeds meer moeite mee. De organisatie is fors hierarchisch ingesteld, aanspreken en feedback geven wordt nog weinig aangemoedigd.

De interne vertrouwenspersoon en de leidinggevende werden betrokken. De adviezen waren erg gericht op het zelf bespreekbaar gaan maken van de situatie met de vrouw. Goede basisadviezen, maar ook voor deze doelgroep? En ook in de context van deze organisatie?

Beter hier lijkt toch een (eerste) initiatief van de leidinggevende zelf. Voorzichtig, prudent en verkennend. Dat kan op allerhande manieren en hier zijn vaardigheden voor nodig. Deze vaardigheden moeten ook aangeleerd worden. Veel organisaties investeren hierom in awareness sessies voor leidinggevenden. Wat is ongewenst gedrag eigenlijk? Hoe signaleer je het? En wat doe je als het zelf waarneemt als leidinggevende of wanneer het gemeld krijgt? Bij goed optreden worden teams psychologisch veiliger, neemt het onderling vertrouwen toe en durven mensen veroorzakers van ongewenst gedrag ook zelf feedback te geven. De moeite waard om in te investeren!